საზოგადოება

გრავიტაციულ ტალღების 4 მილიონი მზის მასის მქონე შავ ხვრელზე დაკვირვებით შეისწავლიან

06/09/2018
171

ალბერტ აინშტეინმა ფარდობითობის სპეციალური თეორია პირველად 1905 წელს ჩამოაყალიბა, 1915 წელს განავრცო და „ფარდობითობის ზოგადი თეორია“ უწოდა. 1 საუკუნის შემდეგ გრავიტაციული ტალღები აღმოაჩინეს.

გრავიტაციული ტალღების არსებობა პირველად სწორედ აინშტაინმა იწინასწარმეტყველა, თუმცა მისი პოვნა გაჭირდა. მეცნიერის უდიდესი ავტორიტეტის მიუხედავად მისი თეორია ნაწილობრივ ეჭვქვეშაც დააყენეს, მაგრამ ეს ეჭვები 2015 წლის სექტემბერში დასრულდა, როდესაც შეერთებულ შტატებში LIGO-ს (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory-ლაზერული ინტერფერომეტრიის გრავიტაციულ-ტალღური ობსერვატორია) ლაბორატორიის 4 კმ-ს სიგრძის გვირაბში, გრავიტაციული ტალღების არსებობა პირველად დააფიქსირეს. შემდეგ კი 2 წლის განმავლობაში კიდევ 3-ჯერ, ბოლო 2017 წლის აგვისტოში.

რაიმეს აღმოჩენა კვლევა-ძიების შეწყვეტას და საკითხის მიმართ ინტერესის განელებას არ გულისხმობს, პირიქით კვლევა ხშირ შემთხვევაში ახალ ფაზაში გადადის და აღმოჩენილი ძალისა თუ ნივთიერების პრაქტიკული გამოყენებისთვის იწყება მუშაობა. ასე მოხდა ელექტრომაგნიტური ტალღების აღმოჩენის შემთხვევაში, ასე მოხდა რადიო ტალღების, რენდგენის, ინფრაწითელი თუ ულტრაიისფერი სხივების აღმოჩენის შემთხვევაში, ატომის გახლეჩის შემდეგ და ა.შ.

გრავიტაციულ ტალღებზე საუბრისას მათ პრაქტიკული დანიშნულებით გამოყენებაზე საუბარი ჯერ ნაადრევია, თუმცა აქტიური კვლევითი სამუშაოები 2018 წელსაც გაგრძელდება. დაკვირვება სხვადასხვა წერტილიდან რამდენიმე ტელესკოპის მეშვეობით 26 000 სინათლის წლის მოშორებით, გალაქტიკის ცენტრში მდებარე ზემასიურ შავ ხვრელზე განხორციელდება. მისი მასა მზისას 4 მილიონჯერ აღემატება.

სამყაროში სულ 4 ძალაა: გრავიტაციული, ელექტრომაგნიტური, ძლიერი ანუ ბირთული და სუსტი. როდესაც ჰოკინგი თავის ცნობილ „დროის მოკლე ისტორიას“ წერდა გრავიტაციული ტალღები ჯერ კიდევ არ იყო აღმოჩენილი, მაგრამ მის არსებობაში ბრიტანელ მეცნიერს ეჭვი არ შეუტანია. მიზეზი, რის გამოც ამ უკანასკნელი ძალის აღმოჩენა დაგვიანდა, მისი სისუტეა. ორ ელექტრონს შორის ელექტრომაგნიტური ძალა 10^42-ჯერ უფრო ძლიერი ვიდრე გრავიტაციული. ერთი შეხედვით გრავიტაცია უძლიერესი ძალაა, რომელიც პლანეტებს ორბიტაზე ბრუნვას აიძულებს, მაგრამ ამის მიზეზი ციური სხეულების მასაა. რაც მეტი აქვს ობიექტს მასა მით მეტია მისი გრავიტაცია და მით მეტად ამრუდებს დრო-სივრცეს. გამარტივებული მოდელისთვის იყენებენ რეზინის მემბრანას, პატარა ბურთულა მას ოდნავ ზნექს, დიდი კი უფრო მეტად.

m2b.ge

დატოვეთ კომენტარი

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

Photo of ბენიემინ ნეთანიაჰუ – ისრაელსა და საქართველოს ბუნებრივი, ადამიანური ურთიერთსიმპათიაც აკავშირებთ

ბენიემინ ნეთანიაჰუ – ისრაელსა და საქართველოს ბუნებრივი, ადამიანური ურთიერთსიმპათიაც აკავშირებთ

07/24/2017
Photo of დღეს საქართველოში მიწისძვრა მოხდა

დღეს საქართველოში მიწისძვრა მოხდა

03/13/2017
Photo of რა შემთხვევაში ვეღარ ისარგებლებთ საყოველთაო დაზღვევით?

რა შემთხვევაში ვეღარ ისარგებლებთ საყოველთაო დაზღვევით?

03/17/2017
Photo of ახალი ქართული ნაყინი ჩურჩხელისა და რაჭული ხვანჭკარის შემადგენლობით

ახალი ქართული ნაყინი ჩურჩხელისა და რაჭული ხვანჭკარის შემადგენლობით

06/28/2017

29 Comments

  1. 733400 485925We dont trust this amazing submit. Nevertheless, I saw it gazed for Digg along with Ive determined you can be appropriate so i ended up being imagining within the completely wrong way. Persist with writing top quality stuff along these lines. 10025

  2. 329136 160363Flexibility means your space ought to get incremented with the improve in number of weblog users. 373804

  3. 838378 583480This really is such a great resource that you are offering and you offer out at no cost. I appreciate seeing websites that realize the worth of offering a perfect valuable resource entirely totally free. I genuinely loved reading your submit. 436363

  5. Attractive section of content. I just stumbled upon your web site and in accession capital to assert that I acquire in fact enjoyed account your blog posts. Anyway I’ll be subscribing to your augment and even I achievement you access consistently rapidly.

Leave a Reply

Your email address will not be published.

© qronika.ge 2022 | ყველა უფლება დაცულია
Back to top button
Close